做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

Chò-kang-á-lâng Kang-chok-sek 做工á人工作室

台語ê節目,台語台文chhui-sak,台灣話。Tâi-gí, Tâi-bûn, Tâi-oân-ōe.

--
Hosting provided by SoundOn

エピソード一覧

【A郎台語小詞典】Ep.037-鬼/Kúi 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

【A郎台語小詞典】Ep.037-鬼/Kúi 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

🄴 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

台語有字!完整漢羅/白話字POJ原稿,請看做工á人台語工作室網站 https://cho-kang-a-lang.github.io/ [收聽Podcast] SoundOn https://bit.ly/ChKaL_SO Spotify https://spoti.fi/48jD2tI KKBOX Podcast https://bit.ly/ChKaL_KK Apple Podcast https://apple.co/3HZyfD3 [社交平台 Siā-kau Pêⁿ-tâi] Facebook https://bit.ly/ChKaL_FB Instagram https://www.instagram.com/chokangalang/ X (Twitter) https://twitter.com/chokangalang 方格子 https://vocus.cc/salon/cho-kang-a-lang 以下內容是漢羅kah白話字原稿,有需要歡迎ta̍k-ke來參考。 【漢羅版】 今á日咱beh來講ê主題是鬼。凡勢聽眾朋友ē想講,ĕ,kám是七月份iû-koh到--ah?Só͘-pái,goán mā teh tòe時行,beh來hâm ta̍k-ê講鬼,講mǹg-sǹg--ê,講魔神á,窮實lóng m̄是。M̄-chai各位kám bat注意過tī咱台語內底,尾字--ê是鬼ê形容詞實在有夠chē!咱今á日beh kéng 1 kóa khah心適--ê,來紹介hō͘ ta̍k-ê。 咱台語chhiāⁿ-chhiāⁿ ē tī 1 ê名詞後壁koh ke講1字鬼,來形容bó͘-mih人對1件代誌真hèng,he程度koh大大超過一般ê人。像講kiáu鬼、酒鬼、錢鬼、sâi食鬼chit款--ê,像chit lō話,一般是teh mē--人-ê,to̍h m̄-thang tng人ê面講ē khah好!「Iau鬼假細jī」講--tio̍h ê iau鬼,mā是kāng chit類ê詞,明明to̍h chiok sâi食,koh tī hia teh講「免--lah!免--lah!」其實ta̍k-ê ê心內lóng知知--leh好--無,koh假to̍h無sêng--ā! Sòa--lòe, koh有1部分ê kúi,是leh形容1 ê人ê行為,kāng款mā是teh kâng mē ê話。像講nā lóng m̄洗seng軀,衛生習慣真bái--ê,凡勢咱to̍h講伊是thái-ko鬼、lah-sap鬼、a-cha鬼án-ne。做人鹹koh澀,真凍霜--ê,咱to̍h講伊是乞食鬼。愛四界chhit-thô,風流ê人,to̍h叫伊風騷鬼。看tio̍h查某人to̍h beh kâng khoe,beh chhōe-khang-chhōe縫kâng khà油--ê,咱mā ē叫伊不死鬼。行路lóng無聲,害你oa̍t頭hiông-hiông去ho͘ chhoah-1-tiô--ê,to̍h ē hông mē講是mo͘h壁鬼。有ê人做人真卑鄙,來到咱chia to̍h講咱kah意聽ê話,去到in hia,to̍h講in hia聽tio̍h ē歡喜ê話,對2 pêng lóng bē忠,kan-na beh顧看ka-tī有好khang--ê thang thio無,chit lō人,咱to̍h講伊是雙面刀鬼,nā知影有人是chit款--ê,咱千萬m̄-thang ka信táu。Nā講做tāi-chì欠考慮,燥性koh chhóng-pōng,咱to̍h講伊是青狂鬼。人nā án-ne歹chhèng-chhèng,惡khia̍k-khia̍k,咱ē講伊歹鬼鬼。 咱mā ē-tàng用kah鬼有關係ê 1 kóa詞來做句,像講:「你免tī hia leh假鬼假怪,奸奸鬼鬼,最近公司ê機密,去hō͘對手ê公司the̍h--tio̍h,你免怪我leh疑神疑鬼,我想,一定是你leh內神通外鬼!」 最後,咱來講1 kóa m̄是leh講人ê行為ê鬼。Gín-á時,歇熱hit-tang-chūn,走去海邊á sńg kui e晡,到厝to̍h ē去hông唸講:「叫你日頭khah軟lio̍h--eh chiah去sńg,lóng講m̄聽,你看!曝kah án-ne烏鬼鬼,皮膚ē受傷neh!」Nah有法度!Gín-á人有水thang sńg,nah擋ē tiâu。Koh有hit款專門teh藏水ê兵á,海龍hit款--ê,台灣話to̍h hō做水鬼á,藏水bī專門teh穿ê衫,to̍h hō-chò水鬼á衫。活鬼m̄是鬼koh活--leh ŏ͘,活鬼是1種自動機關,親像有ê尪á,發條ka chūn-chūn--leh,ē ka-tī tín-tāng,he to̍h是用活鬼--ê,koh有1種音樂kheh-á,choān發條to̍h ē演奏1條歌hit款,mā ē-tàng講是用活鬼--ê。 【Pe̍h-ōe-jī pán】 Kin-á-ji̍t lán beh lâi kóng ê chú-tê sī “kúi”. Hoān-sè thiaⁿ-chiòng pêng-iú ē siūⁿ kóng, ĕ, kám sī 7 goe̍h-hūn iû-koh kàu--ah? Só͘-pái, goán mā teh tòe sî-kiâⁿ,beh lâi hâm ta̍k-ê kóng kúi, kóng mǹg-sǹg--ê, kóng mô͘-sîn-á,khêng-si̍t lóng m̄ sī. M̄-chai kok-ūi kám bat chù-ì kòe tī lán Tâi-gí lāi-té, bóe jī--ê sī kúi ê hêng-iông sû si̍t-chāi ū kàu chē! Lán kin-á-ji̍t beh kéng 1 kóa khah sim-sek--ê, lâi siāu-kài hō͘ ta̍k-ê. Lán Tâi-gí chhiāⁿ-chhiāⁿ ē tī 1 ê miâ-sû āu-piah koh ke kóng 1 jī kúi, lâi hêng-iông bó͘-mih lâng tùi 1 kiāⁿ tāi-chì chin hèng, he têng-tō͘ koh tōa-tōa chhiau-kòe it-poaⁿ ê lâng. Chhiūⁿ kóng kiáu-kúi, chiú-kúi, chîⁿ-kúi, sâi-chia̍h-kúi chit khoán--ê, chhiūⁿ chit-lō ōe, it poaⁿ sī teh mē--lâng-ê, to̍h m̄-thang tng lâng ê bīn kóng ē khah hó! “Iau kúi ké sè-jī” kóng--tio̍h ê iau kúi, mā sī kāng chit lūi ê sû, bêng-bêng to̍h chiok sâi-chia̍h, koh tī hia teh kóng ”Bián--lah! Bián--lah!” Kî-si̍t ta̍k-ê ê sim-lāi lóng chai-chai--leh hó--bô, koh ké to̍h bô sêng--ā! Sòa--lòe, koh ū 1 pō͘-hūn ê kúi, sī leh hêng-iông 1 ê lâng ê hêng-ûi, kāng khoán mā sī teh kâng mē ê ōe. Chhiūⁿ kóng nā lóng m̄ sé seng-khu, ōe-seng si̍p-koàn chin bái--ê, hoān-sè lán to̍h kóng i sī thái-ko-kúi, lah-sap-kúi, a-cha-kúi án-ne. Chò lâng kiâm koh siap, chin tàng-sng--ê, lán to̍h kóng i sī khit-chia̍h-kúi. Ài sì-kè chhit-thô, hong-liû ê lâng, to̍h kiò i hong-so-kúi. Khòaⁿ tio̍h cha-bó͘ lâng to̍h beh kâng khoe, beh chhōe-khang-chhōe-phāng kâng khà-iû--ê, lán mā kiò i put-sú-kúi. Kiâⁿ-lō͘ lóng bô siaⁿ, hāi lí oa̍t-thâu hiông-hiông khì ho͘ chhoah-1-tiô--ê, to̍h ē hông mē kóng sī mo͘h-piah-kúi. Ū ê lâng chò lâng chin pi-phí, lâi kàu lán chia to̍h kóng lán kah-ì thiaⁿ ê ōe, khì kàu in hia, to̍h kóng in hia thiaⁿ tio̍h ē hoaⁿ-hí ê ōe, tùi 2 pêng lóng bē tiong, kan-na beh kò͘ khòaⁿ ka-tī ū hó-khang--ê thang thio bô, chit-lō lâng, lán to̍h kóng i sī siang-bīn-to-kúi, nā chai-iáⁿ ū lâng sī chit khoán--ê, lán chhian-bān m̄-thang ka sìn-táu. Nā kóng chò tāi-chì khiàm khó-lū, sò-sèng koh chhóng-pōng, lán to̍h kóng i sī chheⁿ-kông-kúi. Lâng nā án-ne pháiⁿ-chhèng-chhèng, ok-khia̍k-khia̍k, lán ē kóng i pháiⁿ-kúi-kúi. Lán mā ē-tàng iōng kah kúi ū koan-hē ê 1 kóa sû lâi chò kù, chhiūⁿ kóng:” Lí bián tī hia leh ké-kúi-ké-koài, kan-kan-kúi-kúi, chòe-kīn kong-si ê ki-bi̍t, khì hō͘ tùi-chhiú ê kong-si the̍h--tio̍h, lí bián koài góa leh gî-sîn-gî-kúi, góa siūⁿ, it-tēng sī lí leh lāi sîn thong gōa kúi!” Chòe-āu, lán lâi kóng 1 kóa m̄ sī leh kóng lâng ê hêng-ûi ê kúi. Gín-á sî, hioh-joa̍h hit-tang-chun, cháu khì hái-piⁿ-á sńg kui e-po͘, kàu chhù to̍h ē khì hông liām kóng:” Kiò lí ji̍t-thâu khah nńg lio̍h--eh chiah khì sńg, lóng kóng m̄ thiaⁿ, lí khòaⁿ! Pha̍k kah án-ne o͘-kúi-kúi, phôe-hu ē siū-siong neh!” Nah ū hoat-tō͘! Gín-á lâng ū chúi thang sńg, nah tòng ē tiâu. Koh ū hit khoán choan-bûn teh chhàng-chúi ê peng-á, Hái-lêng hit khoán--ê, Tâi-oân-ōe to̍h hō chò chúi-kúi-á, chhàng-chúi-bī choan-bûn teh chhēng ê saⁿ, to̍h hō-chò chúi-kúi-á-saⁿ. Oa̍h-kúi m̄ sī kúi koh oa̍h--leh ŏ, oa̍h-kúi sī 1 chióng chū-tōng ki-koan, chhin-chhiūⁿ ū ê ang-á, hoa̍t-tiâu ka chūn-chūn--leh, ē ka-tī tín-tāng, he to̍h sī iōng oa̍h-kúi--ê, koh ū 1 chióng im-ga̍k kheh-á, choān hoat-tiâu to̍h ē ián-chàu 1 tiâu koa hit khoán, mā ē-tàng kóng sī iōng oa̍h-kúi--ê. --Hosting provided by SoundOn

【A郎台語小詞典】Ep.036-流、漏、落  白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

【A郎台語小詞典】Ep.036-流、漏、落 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

🄴 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

台語有字!完整漢羅/白話字POJ原稿,請看做工á人台語工作室網站 https://cho-kang-a-lang.github.io/ [收聽Podcast] SoundOn https://bit.ly/ChKaL_SO Spotify https://spoti.fi/48jD2tI KKBOX Podcast https://bit.ly/ChKaL_KK Apple Podcast https://apple.co/3HZyfD3 [社交平台 Siā-kau Pêⁿ-tâi] Facebook https://bit.ly/ChKaL_FB Instagram https://www.instagram.com/chokangalang/ X (Twitter) https://twitter.com/chokangalang 方格子 https://vocus.cc/salon/cho-kang-a-lang 以下內容是漢羅kah白話字原稿,有需要歡迎ta̍k-ke來參考。 【漢羅版】 流、漏、落,咱斟酌ka聽,in 3字kan-na精差tī聲調niâ,照順序是5、7、3 3種聲調,chit 3字lóng koh加減á hâm水有關係,咱nā beh koh講ho͘ khah精確--leh,in lóng kah液體有關係。 頭起先,咱先來看流,咱水道頭ka開--開ē按怎?水sûi to̍h ē流--出-來。咱nā無細jī,去hō͘刀á liô--tio̍h ē按怎?Ē流血。咱nā是傷心委屈,滿腹心事無人知,忍不住,目屎mā是ē流--落-來。感冒mā chhiāⁿ-chhiāⁿ ē流鼻水。Só͘-pái,chit字流,to̍h是液體teh振動,koh因為有重力teh作用ê因端,一般ē流ùi khah kē ê所在--去。流chit字基本ê意思to̍h是án-ne。Sòa--lòe,咱來補充1 kóa kah流有關係ê詞,像講,tīⁿ流、khó流,tīⁿ流ê時,海平面siōng koân,khó流ê時海平面siāng kē,這時海水ē退,沙埔á to̍h ē現--出-來,nā chit chūn poa̍h桶kōaⁿ--leh,手耙á the̍h--leh,to̍h thèng好去沙埔á挖看有殼á類--ê-無,親像蚶á,竹蚶chit款--ê。咱俗語mā有leh講死狗放水流,he是1種風俗,chit-má èng該是khah無án-ne teh做--ah,m̄-koh chit ê放水流,尾--á mā ē the̍h來講,代誌beh放ho͘隨在伊去ê情形,像講:「咱2 ê人ê恩恩怨怨,to̍h到chia soah,ho͘放水流,當做無輸無贏to̍h好!」 Nā kóng tio̍h漏,一般是物件已經té好勢,put-kò soah ùi teh ka té ê所在洩--出來,一般是容器有破有pit-sûn,che無的確ài是水水ê物件ŏ͘,沙á、米chit款幼粒á物mā ē-tàng講漏。像講:「Chit台né-kó͘-á車,底--á已經蛀1 khang--a,beh chhia土沙ē漏,ài sak hit台新--ê-去。」Koh chhan像lia̍h漏、水管漏水,厝頂漏雨,iăn-gín漏油,lóng是kāng款ê概念。話mā ē-tàng漏neh!「Chit ê祕密,kan-na ē-tàng你知我知,千萬m̄-thang漏洩!」油漏á、酒漏á、水漏á,lóng是咱beh kā物件té去chhùi細細khang-á ê矸á,ài用--tio̍h ê家私。 Siōng尾咱來講落,làu是1 ê動作,伊kah漏kāng款有洩--出-來ê意思,m̄-koh是咱主動去做,親像:「我去kā你làu燒水!」,水道頭chūn--開,to̍h ē-tàng làu。做kui日ê工,kui身軀bú kah thái-ko-nōa-lô,到厝nā有燒水thang浸,有影是kài享受!Koh像講,咱ê o͘-tó͘-bái,nā beh換烏油,ài先kā舊底ê油làu掉,新--ê chiah koh添--入-去,nā輪á紋磨kah平--去,想beh換輪á,mā是to̍h ài先làu風chiah ē-tàng換新輪,làu風koh有teh形容另外1件tāi-chì,親像gín-á tng teh換嘴齒,新--ê猶未puh--出-來ê時,a̍h是講老人嘴齒已經減幾nā ki,講話to̍h ē làu風làu風。 【Pe̍h-ōe-jī pán】 Lâu, lāu, làu, lán chim-chiok ka thiaⁿ, in 3 jī kan-na cheng-chha tī siaⁿ-tiāu niâ, chiàu sūn-sī sī 5, 7, 3 3 chióng siaⁿ-tiāu, chit 3 jī lóng koh ke-kiám-á hâm chúi ū koan-hē, lán nā beh koh kóng ho͘ khah cheng-khak--leh, in lóng kah e̍k-thé ū koan-hē. Thâu-khí-seng, lán seng lâi khòaⁿ lâu, lán chúi-tō-thâu ka khui--khui ē án-chóaⁿ? Chúi sûi to̍h ē lâu--chhut-lâi. Lán nā bô sè-jī, khì hō͘ to-á liô--tio̍h ē án-chóaⁿ? Ē lâu-hoeh. Lán nā-sī siong-sim úi-khut, móa-pak sim-sū bô lâng chai, jím put chū, ba̍k-sái mā sī ē lâu--lo̍h-lâi. Kám-mō͘ mā chhiāⁿ-chhiāⁿ ē lâu phīⁿ-chúi. Só͘-pái, chit jī lâu, to̍h-sī e̍k-thé teh tín-tāng, koh in-ūi ū tiōng-le̍k teh chok-iōng ê in-toaⁿ, it-poaⁿ ê lâu ùi khah kē ê só͘-chāi--khì. Lâu chit jī ki-pún ê ì-sù to̍h sī án-ne. Sòa--lòe, lán lâi pó͘-chhiong 1 kóa kah lâu ū koan-hē ê sû, chhiūⁿ kóng, tīⁿ-lâu, khó-lâu, tīⁿ-lâu ê sî, hái pêng-bīn siōng koân, khó-lâu ê sî hái pêng-bīn siāng kē, chit-sî hái-chúi ē thè, soa-po͘-á to̍h ē hiàn--chhut-lâi, nā chit chūn poa̍h-tháng kōaⁿ--leh, chhiú-pê-á the̍h--leh, to̍h thèng-hó khì soa-po͘-á ó͘ khòaⁿ ū khak-á lūi--ê-bô, chhin-chhiūⁿ ham-á,tek-ham chit khoán--ê. Lán sio̍k-gí mā ū leh kóng sí káu pàng-chúi-lâu, he sī 1 chióng hong-sio̍k, chit-má èng-kai sī khah bô án-ne teh chò--ah, m̄-koh chit ê pàng chúi lâu, bóe--á mā ē the̍h lâi kóng, tāi-chì beh pàng ho͘ sûi-chāi i khì ê chêng-hêng, chhiūⁿ kóng:” Lán 2 ê lâng ê un-un-oàn-oàn, to̍h kàu chia soah, ho͘ pàng-chúi-lâu, tòng chò bô-su-bô-iâⁿ to̍h hó!” Nā kóng tio̍h lāu, it-poaⁿ sī mi̍h-kiāⁿ í-keng té hó-sè, put-kò soah ùi teh ka té ê só͘-chāi sia̍p--chhut-lâi, it-poaⁿ sī iông-khì ū phòa ū pit-sûn, che bô tek-khak ài sī chúi-chúi ê mi̍h-kiāⁿ ŏ͘, soa-á, bí chit khoán iù lia̍p-á-mi̍h mā ē-tàng kóng lāu. Chhiūⁿ kóng:” Chit tâi né-kó͘-á-chhia, té--á í-keng chiù 1 khang--a, beh chhia thô͘-soa ē lāu, ài sak hit tâi sin--ê-khì.” Koh chhan-chhiūⁿ lia̍h-lāu, chúi-kóng lāu chúi, chhù-téng lāu hō͘, iăn-gín lāu iû, lóng sī kāng-khoán ê khài-liām. Ōe mā ē-tàng lāu neh! ” Chit ê pì-bi̍t, kan-na ē-tàng lí chai góa chai, chhian-bān m̄-thang lāu-sia̍p!” Iû-lāu-á, chiú-lāu-á, chúi-lāu-á, lóng sī lán beh kā mi̍h-kiāⁿ té khì chhùi sè-sè-khang-á ê kan-á, ài iōng--tio̍h ê ke-si. Siōng bóe lán lâi kóng làu, làu sī 1 ê tōng-chok, i kah lāu kāng-khoán ū sia̍p--chhut-lâi ê ì-sù, m̄-koh sī lán chú-tōng khì chò, chhin-chhiūⁿ:” Góa khì kā lí làu sio-chúi!”, chúi-tō-thâu chūn--khui, to̍h ē-tàng làu. Chò kui ji̍t ê kang, kui sin-khu bú kah thái-ko-nōa-lô, kàu chhù nā ū sio-chúi thang chìm, ū-iáⁿ sī kài hiáng-siū! Koh chhiūⁿ kóng, lán ê o͘-tó͘-bái, nā beh ōaⁿ o͘-iû, ài seng kā kū-té ê iû làu tiāu, sin--ê chiah koh thiⁿ--ji̍p-khì, nā lián-á bûn bôa kah pêⁿ--khì, siūⁿ beh ōaⁿ lián-á, mā sī to̍h ài seng làu hong chiah ē-tàng ōaⁿ sin lián, làu hong koh ū teh hêng-iông lēng-gōa 1 kiāⁿ tāi-chì, chhin-chhiūⁿ gín-á tng teh ōaⁿ chhùi-khí, sin--ê iáu-bē puh--chhut-lâi ê sî, a̍h sī kóng lāu-lâng chhùi-khí í-keng kiám kúi-nā ki, kóng-ōe to̍h ē làu-hong làu-hong. --Hosting provided by SoundOn

【A郎台語小詞典】Ep.035-Chám hâm Chām 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

【A郎台語小詞典】Ep.035-Chám hâm Chām 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

🄴 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

台語有字!完整漢羅/白話字POJ原稿,請看做工á人台語工作室網站 https://cho-kang-a-lang.github.io/ [收聽Podcast] SoundOn https://bit.ly/ChKaL_SO Spotify https://spoti.fi/48jD2tI KKBOX Podcast https://bit.ly/ChKaL_KK Apple Podcast https://apple.co/3HZyfD3 [社交平台 Siā-kau Pêⁿ-tâi] Facebook https://bit.ly/ChKaL_FB Instagram https://www.instagram.com/chokangalang/ X (Twitter) https://twitter.com/chokangalang 方格子 https://vocus.cc/salon/cho-kang-a-lang 以下內容是漢羅kah白話字原稿,有需要歡迎ta̍k-ke來參考。 【漢羅版】 今á日咱beh來稽考ê字是chám kah chām,chit 2字ê漢字一般lóng是寫做kāng 1字,m̄-koh讀音to̍h ē分做2種,像講斬(chám)首,斬(chām)頭,ĕ,nah ē án-ne?明明lóng是thâi頭,nah ē 2塊詞ê音無kāng款?Che咱後壁to̍h sûi來分析看māi--leh。 咱nā用chám kah chām chit 2字,tī臺日大辭典內底chhiau-chhōe,ē-tàng看tio̍h不管是tó 1 ê音,lóng ē用tio̍h家私,chit ê家私可能是刀,斧頭,keh-á chit款物件,有beh kā物件切斷ê意思tī--leh。M̄-koh kài趣味ê所在是,chām伊有特別說明是kā物件khǹg tī砧頂面切,另外hit ê chám,伊是講斜面chhò。Án-ne,咱來ka分析,to̍h是講,chām ê出力方式是對頂koân向下面,chám是chhu-chhu、chhoa̍h-chhoa̍h ka phut--落-去,主要to̍h是出力ê方向無仝。台語leh歹學ê因端to̍h tī chia,咱teh形容tāi-chì ê用字是真幼路。 Koh來,chit ê chám,各位nā有leh看古裝ê台語戲劇--ê,應該是chhiāⁿ-chhiāⁿ ē聽--tio̍h。像講,nā是有teh聽三國--ê,「過五關,斬六將」chit句話絕對是聽kah臭phú--ah。咱koh有真chē chám neh,斬草除根,斬斷情絲,先斬後奏,斬首示眾,sak出午門候斬,nā看tio̍h大貪官大歹人去hông sak--出-去,心內to̍h真暢,人講,做戲khong,看戲gōng,to̍h是án-ne。當然mā有咱平素時to̍h有leh講ê話,像講「Chit枝竹á ùi chia ka chám ho͘斷,我beh the̍h去插tī菜瓜栽á hia,hō͘伊通soan籐起lih棚á。」 Koh轉來講chām,咱有1 kóa詞mā報hō͘ ta̍k-ê知,斬雞肉,kā雞肉khǹg tī砧頂面,切ho͘ 1塊1塊thang好食,講tio̍h che,sûi to̍h想tio̍h白斬雞,ùn hiam椒á豆油,有夠好配飯!切肉kah魚chit類--ê,lóng ē-tàng講chām。中藥材khǹg tī柴砧面頂,tok做細塊細塊thang好choaⁿ,che mā叫做chām。Nā紙斬á是the̍h來斬紙ê家私,che mā-sī用chhi̍h--ê ùi頂面出力kā紙切做koe̍h。話koh講翻頭,是án-chóaⁿ講是chām頭?應該to̍h是像戲leh演--ê,用狗頭鍘(cha̍h)去chām,chiah講chām頭,nā hit款叫犯人跪--leh,1 ê惡面--ê gia̍h 1 ki大刀chhu-chhu phut--lòe he,應該chiah是斬首。 【Pe̍h-ōe-jī pán】 Kin-á-ji̍t lán beh lâi khe-khó ê jī sī chám kah chām, chit 2 jī ê hàn-jī it-poaⁿ lóng sī siá chò kāng 1 jī, m̄-koh tho̍k-im to̍h ē hun-chò 2 chióng, chhiūⁿ-kóng chám-siú, chām-thâu, ĕ, nah ē án-ne? Bêng-bêng lóng sī thâi-thâu, nah ē 2 tè sû ê im bô kāng-khoán? Che lán āu-piah to̍h sûi lâi hun-sek khòaⁿ-māi--leh. Lán nā iōng chám kah chām chit 2 jī, tī Tâi-ji̍t Tōa-sû-tián lāi-té chhiau-chhōe, ē-tàng khòaⁿ-tio̍h put-koán sī tó 1 ê im, lóng ē iōng tio̍h ke-si, chit ê ke-si khó-lêng sī to, pó͘-thâu, keh-á chit khoán mi̍h-kiāⁿ, ū beh kā mi̍h-kiāⁿ chhiat-tn̄g ê ì-sù tī--leh. M̄-koh kài chhù-bī ê só͘-chāi sī, chām i ū te̍k-pia̍t soat-bêng sī kā mi̍h-kiāⁿ khǹg tī tiam téng-bīn chhiat, lēng-gōa hit ê chám, i sī kóng siâ-bīn chhò. Án-ne lán lâi ka hun-sek, to̍h sī kóng, chām ê chhut-la̍t hong-sek sī tùi téng-koân hiòng ē-bīn, chám sī chhu-chhu, chhoa̍h-chhoa̍h ka phut--lo̍h-khì, chú-iàu to̍h sī chhut-la̍t ê hong-hiòng bô-kâng. Tâi-gí leh pháiⁿ o̍h ê in-toaⁿ to̍h tī chia, lán teh hêng-iông tāi-chì ê iōng-jī sī chin iù-lō͘. Koh lâi, chit ê chám, kok-ūi nā ū leh khòaⁿ kó͘-chong ê Tâi-gí hì-kio̍k--ê, èng-kai sī chhiāⁿ-chhiāⁿ ē thiaⁿ--tio̍h. Chhiūⁿ-kóng, nā sī ū teh thiaⁿ Sam-kok--ê, “kòe ngó͘ koan, chám lio̍k chiòng” chit kù ōe choa̍t-tùi sī thiaⁿ kah chhàu-phú--ah. Lán koh ū chin chē chám neh, chám-chháu tû-kin, chám toān chêng-si, seng-chám hiō chàu, chám-siú sī-chiòng, sak chhut ngó͘-mn̂g hāu chám, nā khòaⁿ tio̍h tōa tham-koaⁿ tōa pháiⁿ-lâng khì hông sak--chhut-khì, sim-lāi to̍h chin thiòng, lâng kóng, chò hì khong, khòaⁿ hì gōng, to̍h sī án-ne. Tong-jiân mā ū lán pêng-sò͘-sî to̍h ū leh kóng ê ōe, chhiūⁿ-kóng “Chit ki tek-á ùi chia ka chám ho͘ tn̄g, góa beh the̍h khì chhah tī chhài-koe chai-á hia, hō͘ i thang soan-tîn khí-lih pêⁿ-á.” Koh tńg-lâi kóng chām, lán ū 1 kóa sû mā pò hō͘ ta̍k-ê chai, chām ke-bah, kā ke-bah khǹg tī tiam téng-bīn, chhiat hō͘ 1 tè 1 tè thang hó chia̍h, kóng tio̍h che, sûi to̍h siūⁿ tio̍h pe̍h-chām-ke, ùn hiam-chio-á tāu-iû, ū-kàu hó phòe pn̄g! Chhiat bah kah hî chit lūi--ê, lóng ē-tàng kóng chām. Tiong io̍h-châi khǹg tī chhâ-tiam bīn-téng, tok chò sè tè sè tè thang hó choaⁿ, che mā kiò-chò chām. Nā chóa-chām-á sī the̍h lâi chām-chóa ê ke-si, che mā-sī iōng chhi̍h--ê ùi téng-bīn chhut-la̍t kā chóa chhiat chò koe̍h. Ōe koh kóng hoan-thâu, sī án-chóaⁿ kóng sī chām-thâu? Èng-kai to̍h sī chhiūⁿ hì leh ián--ê, iōng káu-thâu-cha̍h khì chām, chiah kóng chām-thâu, nā hit khoán kiò hoān-lâng kūi--leh, 1 ê ok-bīn--ê gia̍h 1 ki tōa to chhu-chhu phut--lòe he, èng-kai chiah sī chám-siú. --Hosting provided by SoundOn

【A郎台語小詞典】Ep.034-Tiāⁿ tio̍h 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

【A郎台語小詞典】Ep.034-Tiāⁿ tio̍h 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

🄴 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

台語有字!完整漢羅/白話字POJ原稿,請看做工á人台語工作室網站 https://cho-kang-a-lang.github.io/ [收聽Podcast] SoundOn https://bit.ly/ChKaL_SO Spotify https://spoti.fi/48jD2tI KKBOX Podcast https://bit.ly/ChKaL_KK Apple Podcast https://apple.co/3HZyfD3 [社交平台 Siā-kau Pêⁿ-tâi] Facebook https://bit.ly/ChKaL_FB Instagram https://www.instagram.com/chokangalang/ X (Twitter) https://twitter.com/chokangalang 方格子 https://vocus.cc/salon/cho-kang-a-lang 以下內容是漢羅kah白話字原稿,有需要歡迎ta̍k-ke來參考。 【漢羅版】 今á日咱beh紹介ê語詞是tiāⁿ-tio̍h,chit ê tiāⁿ-tio̍h ê意思有kài chē款,sòa--lòe咱to̍h ta̍uh-ta̍uh-á來解說。 「你看he天hiah烏,tiāⁿ-tio̍h是beh落雨--ā!」Nā tī chia,tiāⁿ-tio̍h to̍h有一定、必然ê意思。Koh講tio̍h七娘媽生hit kang,hâm kah意ê對象約tī橋頂,時間約束是黃昏,現此時天已經暗bong-bong,m̄-koh beh等待ê人,猶原是無khoàiⁿ人影,壯膽鼓舞ka-tī講:「伊tiāⁿ-tio̍h sûi to̍h到!」Sui-bóng心內真憢疑,m̄-koh有時命運mā ē kâng創治,希望伊ē等tio̍h伊ê好緣份--lah! Koh有1種是已經決定、確定--ā ê意思,像講:「Tāi-chì已經tiāⁿ-tio̍h--ah,咱koh tī chia討論he,mā是ke了時間--ê,應該是ài緊決定咱koh-lâi beh án-chóaⁿ面對chiah tio̍h!」當然mā ē-tàng做1句例句是leh講無確定ê tāi-chì:「最近siuⁿ無閒,tang時beh開始做hit ê案,我心內koh iáu未tiāⁿ-tio̍h--leh。」 Sòa--落-來,chit ê tiāⁿ-tio̍h mā有leh形容1 ê人老神在在、老步定án-ne。「少年家,你to̍h khah tiāⁿ-tio̍h--leh,脚báng tī hia一直tiô,án-ne人1 ē看mā知影你緊張kah beh死!」講--khài tiāⁿ-tio̍h是1種kài好ê本性,m̄-koh m̄是人人lóng有,beh學mā無hiah輕可,to̍h kài磨--leh。 最後,tiāⁿ-tio̍h mā有固定ê意思,像講:「頭家歹勢--lah,che是tiāⁿ-tio̍h ê價數,公司規定--ê,你koh一直講價,我mā無法度neh,真失禮--lah!」 【Pe̍h-ōe-jī pán】 Kin-á-ji̍t lán beh siāu-kài ê gí-sû sī tiāⁿ-tio̍h, chit ê tiāⁿ-tio̍h ê ì-sù ū kài chē khoán, sòa--lòe lán to̍h ta̍uh-ta̍uh-á lâi kái-soeh. “Lí khòaⁿ he thiⁿ hiah o͘, tiāⁿ-tio̍h sī beh lo̍h-hō͘--ā!” Nā tī chia, tiāⁿ-tio̍h to̍h ū it-tēng, pit-jiân ê ì-sù. Koh kóng tio̍h Chhit-niû-má seⁿ hit kang, hâm kah-ì ê tùi-siōng iok tī kiô téng, sî-kan iok-sok sī hông-hun, hiān-chhú-sî thiⁿ í-keng àm-bong-bong, m̄-koh beh tán-thāi ê lâng, iû-goân sī bô khoàiⁿ lâng-iáⁿ, chòng-táⁿ kó͘-bú ka-tī kóng: “I tiāⁿ-tio̍h sûi to̍h kàu!” Sui-bóng sim-lāi chin giâu-gî, m̄-koh ū-sî miā-ūn mā ē kâng chhòng-tī, hi-bāng i ē tán tio̍h i ê hó iân-hūn--lah! Koh ū 1 chióng sī í-keng koat-tēng, khak-tēng--ā ê ì-sù, chhiūⁿ-kóng: “Tāi-chì í-keng tiāⁿ-tio̍h--ah, lán koh tī chia thó-lūn he, mā sī ke liáu sî-kan--ê, èng-kai sī ài kín koat-tēng lán koh-lâi beh án-chóaⁿ bīn-tùi chiah tio̍h!” Tong-jiân mā ē-tàng chò 1 kù lē-kù sī leh kóng bô khak-tēng ê tāi-chì: “Chòe-kīn siuⁿ bô-êng, tang-sî beh khai-sí chò hit ê àn, góa sim-lāi koh iáu-bē tiāⁿ-tio̍h--leh.” Sòa--lo̍h-lâi, chit ê tiāⁿ-tio̍h mā ū leh hêng-iông 1 ê lâng lāu-sîn chāi-chāi, lāu-pō͘-tiāⁿ án-ne. “Siàu-liân-ke, lí to̍h khah tiāⁿ-tio̍h--leh, kha báng tī hia it-ti̍t tiô, án-ne lâng 1 ē khòaⁿ mā chai-iáⁿ lí kín-tiuⁿ kah beh sí!” Kóng--khài tiāⁿ-tio̍h sī 1 chióng kài hó ê pún-sèng, m̄-koh m̄ sī lâng-lâng lóng ū, beh o̍h mā bô hiah khin-khó, to̍h kài bôa--leh. Chòe-āu, tiāⁿ-tio̍h mā ū kò͘-tēng ê ì-sù, chhiūⁿ-kóng: “Thâu-ke pháiⁿ-sè--lah, che sī tiāⁿ-tio̍h ê kè-siàu, kong-si kui-tēng--ê, lí koh it-ti̍t kóng kè, góa mā bô hoat-tō͘ neh, chin sit-lé--lah!” --Hosting provided by SoundOn

【A郎台語小詞典】 Ep.33-Chhiám擔hâm勾á索 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

【A郎台語小詞典】 Ep.33-Chhiám擔hâm勾á索 白話字POJ字幕 A-lông Tâi-gí sió sû-tián Pe̍h-ōe-jī jī-bō͘

🄴 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

台語有字!完整漢羅/白話字POJ原稿,請看做工á人台語工作室網站 https://cho-kang-a-lang.github.io/ [收聽Podcast] SoundOn https://bit.ly/ChKaL_SO Spotify https://spoti.fi/48jD2tI KKBOX Podcast https://bit.ly/ChKaL_KK Apple Podcast https://apple.co/3HZyfD3 [社交平台 Siā-kau Pêⁿ-tâi] Facebook https://bit.ly/ChKaL_FB Instagram https://www.instagram.com/chokangalang/ X (Twitter) https://twitter.com/chokangalang 方格子 https://vocus.cc/salon/cho-kang-a-lang 以下內容是漢羅kah白話字原稿,有需要歡迎ta̍k-ke來參考。 【漢羅版】 咱今á日beh紹介ê語詞是chhiám擔kah勾á索,chit 2項,tī咱A郎廣播劇第1齣有講--tio̍h。Chit lō器具,tī咱éng過農業社會ê時,真四常,凡勢是家家戶戶lóng ài有ê家私,m̄-koh時間已經行到chit-má chit ê噴射時代,有真chē新ê發明,hō͘咱不管是士農工商,teh做khang-khòe lóng ke真便利liú-lia̍h!所致,1 kóa伴咱祖公祖媽做夥作穡ê工具,in ê名字,soah漸漸á hông放bē記。Mā tú好咱故事有講--tio̍h,想想--leh,mā順sòa藉chit ê機會,tī小詞典chia koh kā ta̍k-ê紹介--1-ē。 Chhiám擔,mā有人叫伊尖擔,材料siāng讚--ê是刺竹管,麻竹、烏殼綠á、桂竹mā ē-sái--chit,窮實伊ê形體kah扁擔(pin-taⁿ)差無jōa chē,to̍h是雙頭削做尖尖ê形,ē-sái chi̍t接插落去已經pa̍k好ê草cháng,親像講稻草a̍h是菅草,擔--leh to̍h ē-tàng行。Nā像講hiâⁿ火ê柴,kui捆已經捆好勢,mā是雙pêng ka chhiám--leh to̍h thang好擔,是kài利便ê工具,一般ē看用途kah扁擔sio替leh用。扁擔有ê人mā ē講做pùn擔,tī chia mā補充hō͘ ta̍k-ê了解。 勾á索,to̍h是索á雙頭pa̍k勾á,一般ē kah扁擔配合做夥使用,像講,咱竹láng-á內ê物件已經款好勢,這時咱用勾á索kā竹láng-á墘雙pêng勾--leh,勾á索索á中央hia,koh se̍h 1 liàn kah扁擔kho͘做夥,咱to̍h ē-tàng kā竹láng-á擔leh行。Nā講beh去khioh柴,mā ē-tàng用勾á索kā柴捆捆--leh,chhiám擔雙頭chhah--lòe,kāng款ē-tàng擔。勾á索ē-tàng使用ê所在真chē,tī hit ê家私khah欠缺ê時代,現有--ê工具sa--leh,隨人kek頭殼去變竅,chiah是hit ê時代siāng時行ê步數。 最後,來補充1 ê做了真好ê網站,hō做作田人博物館,內底收藏真chē éng過咱序大輩--ê,ta̍k-kang leh使用--ê工具、家私,是蕭平治Lah-jih sian--ê用真久ê時間hip相,寫文章做記錄,koh kā資料交hō͘ 1 kóa熱情ê志工,來完成ê網站。Chē-chē ê資料,公開tī網路頂thang hō͘ ta̍k-ê來參考、使用,m̄-koh網址用讀--ê khah oh,só͘-pái goán ē ka網址公開留tī文章ê siāng後尾,mā真歡迎ta̍k-ê有閒有需要,ē-sái去參觀看māi。 https://siaulahjih.github.io/ChohChhanLang/ 【Pe̍h-ōe-jī pán】 Lán kin-á-ji̍t beh siāu-kài ê gí-sû sī chhiám-taⁿ kah kau-á-soh, chit 2 hāng, tī lán A-lông kóng-pò͘-kio̍k tē 1 chhut ū kóng--tio̍h. Chit lō khì-kū, tī lán éng-kòe lông-gia̍p siā-hōe ê sî, chin sù-siông, hoān-sè sī ke-ke-hō͘-hō͘ lóng ài ū ê ke-si, m̄-koh sî-kan í-keng kiâⁿ kàu chit-má chit ê phùn-siā sî-tāi, ū chin chē sin ê hoat-bêng, hō͘ lán put-koán sī sū lông kang siong, teh chò khang-khòe lóng ke chin piān-lī liú-lia̍h! Só͘-tì, 1 kóa phōaⁿ lán chó͘-kong chó͘-má chò-hóe choh-sit ê kang-kū, in ê miâ-jī, soah chiām-chiām-á hông pàng bē-kì. Mā tú hó lán kò͘-sū ū kóng--tio̍h, siūⁿ siūⁿ--leh, mā sūn-sòa chià chit ê ki-hōe, tī sió-sû-tián chia koh kā ta̍k-ê siāu-kài--1-ē. Chhiám-taⁿ, mā ū lâng kiò i chiam-taⁿ, châi-liāu siāng chán--ê sī chhì-tek kóng, môa-tek, o͘-khak-le̍k-á, kùi-tek mā ē-sái--chit, khêng-si̍t i ê hêng-thé kah pin-taⁿ chha bô jōa chē, to̍h sī siang-thâu siah chò chiam-chiam ê hêng, ē-sái chi̍t-chiap chhah lo̍h-khì í-keng pa̍k hó ê chháu-cháng, chhin-chhiūⁿ kóng tiū-chháu a̍h-sī koaⁿ-chháu, taⁿ--leh to̍h ē-tàng kiâⁿ. Nā chhiūⁿ-kóng hiâⁿ hóe ê chhâ, kui khún í-keng khún hó-sè, mā sī siang-pêng ka chhiám--leh to̍h thang hó taⁿ, sī kài lī-piān ê kang-kū, it-poaⁿ ē khòaⁿ iōng-tô͘ kah pin-taⁿ sio-thè leh iōng. Pin-taⁿ ū ê lâng mā ē kóng chò pùn-taⁿ, tī chia mā pó͘-chhiong hō͘ ta̍k-ê liáu-kái. Kau-á-soh, to̍h sī soh-á siang-thâu pa̍k kau-á, it-poaⁿ ē kah pin-taⁿ phòe-ha̍p chò-hóe sú-iōng, chhiūⁿ-kóng, lán tek láng-á lāi ê mi̍h-kiāⁿ í-keng khoán hó-sè, chit sî lán iōng kau-á-soh kā tek-nâ-á kîⁿ siang-pêng kau--leh, kau-á-soh soh-á tiong-ng hia, koh se̍h 1 liàn kah pin-taⁿ kho͘ chò-hóe, lán to̍h ē-tàng kā tek láng-á taⁿ leh kiâⁿ. Nā kóng beh khì khioh chhâ, mā ē-tàng iōng kau-á-soh kā chhâ khún khún--leh, chhiám-taⁿ siang-thâu chhah--lòe, kāng-khoán ē-tàng taⁿ. Kau-á-soh ē-tàng sú-iōng ê só͘-chāi chin-chē, tī hit ê ke-si khah khiàm-khoeh ê sî-tāi, hiān-ū--ê kang-kū sa--leh, sûi lâng kek thâu-khak khì piàn-khiàu, chiah sī hit ê sî-tāi siāng sî-kiâⁿ ê pō͘-sò͘. Chòe-āu, lâi pó͘-chhiong 1 ê chò liáu chin hó ê bāng-chām, hō chò Choh-chhân-lâng Phok-bu̍t-koán, lāi-té siu-chông chin chē éng-kòe lán sī-tōa pòe--ê, ta̍k-kang leh sú-iōng--ê kang-kū, ke-si, sī Siau Pêng-tī Lah-jih sian--ê iōng chin kú ê sî-kan hip siòng, siá bûn-chiuⁿ chò kì-lo̍k, koh kā chu-liāu kau hō͘ 1 kóa jia̍t-chêng ê chì-kang, lâi oân-sêng ê bāng-chām. Chē-chē ê chu-liāu, kong-khai tī bāng-lō͘ téng thang hō͘ ta̍k-ê lâi chham-khó, sú-iōng, m̄-koh bāng-chí iōng tha̍k--ê khah oh, só͘-pái goán ē ka bāng-chí kong-khai lâu tī bûn-chiuⁿ ê siāng āu-bóe, mā chin hoan-gêng ta̍k-ê ū-êng ū su-iàu, ē-sái khì chham-koan khòaⁿ-māi. --Hosting provided by SoundOn