EP08-族語小教室系列之五:tmubux trakis 小米播種

2024-04-07·8 分

概要

經過年底的播種祭儀後,春天來臨、櫻花盛開後,今年也播下小米的種子到田裡啦。
想認識泰雅族語的朋友可以參考以下的泰雅語

『賽考利克泰雅語』
trakis qani ga, puqing balay son mha nniqun ta ita Tayal. minrngan nya kwara bnkis ta ro llaqi ta. pyux balay Gaga na nniqun ro sinnhyan utux pinkbway nya uzi. son mha laqi na Tayal itan qani ga, baha ta lux mungi ro malax qu trakis qani lpi?
wal masuq sm’atu nqu ryax na tmangu abaw lga tmubux la, ro ki’a te magal byacing lga lhingun la, ro ki’a te qeru byacing lga klhun la, si kmwa tehuk qutux kawas qa pinrkyasan nya, m’wiy balay pinhkngyan nya qa trakis qani, peyaqih kayal ro niqun qu kwi lga ini rkyas la, mha sqani lga, son nya nanu mwah manga ita Tayal lpi? nanu yasa, yat balay qinqeri qu trakis qani.
trakis qani ga puqing balay nniqun ta, galan ta tmqwaw ro stmami ta qsinu uzi. ro kbalay ana nanu Gaga qalang uzi ga, trakis qani spngsa nha utux uzi, niwan hya nyux trhuw sinbliqan nqu squliq ro utux, miq qinbliqan ita, mwah kbhoyaw pinbahu ta.

『四季泰雅語』
maki cqa qnxan na ita Tayal cyunga ga, trakis qa xiwan bwax ta mwani. cikay binheci ta Tayal rrngan na trakis qani.
ana sisay maha, trakis qa wayan pqyanux ro phboyax cqa gaga na nniqun Tayal cyunga. nanu mica, ita qa kinbahan na Tayal qani ga, iyat ta bahun mingi qa kinhwayan na trakis qani.
masoq smgatu lga, tgaring musa tmubux qa tayal la. akya maki cqa magan byaling lga, lhengan naha qat rakis ro,si pski cqa mqesu byaling lga, mica qa klhun naha qa trakis la. si kmwa tehok qutux kawas qa pinrkyas na trakis qani pmiyon. mqutih klangan qa trakis qani pmiyon, niqun kuy ro mqutih kayal uyi ga, ini rkyas pilax ro ini psbwax qa bwax nya uyi. qinqelan calay mlahang nqa binheci cyunga qa trakis qani.
trakis qani ga, iyat mami na cquliq nanaq, alan ta tmami syam ro pqwaw qwaw uyi, kbalay gaga Tayal ga, trakis qa spngsa naha cqa utux binheci uyi. eta ta klhangan na utux ro, eta ta biqan hboyax na pinbahu nqa utux binheci nyan maha inlungan na Tayal cyunga.

小米是泰雅族過去最主要的糧食,她供養了我們世世代代的人們,她開展出了豐富的泰雅飲食文化,以及虔誠的祖靈信仰,身為泰雅族人一份子的我們如何能忘記她,遺棄她呢?
小米在舉辦sm’atu播種祭之後的春天開始播種,約五月份除疏拔間,約九月份時秋收,整個栽培期程將近一年,小米的成長可以說是一路走來備感辛苦,她要抵抗天災及禽害,還要承擔廣大族人食的問題,實在真的很偉大。
小米在應用上,除了日常食用的主食外,也可以拿來釀酒和醃製肉品。在部落舉辦各種的祭典時,小米也是祭神主要的物品,維繫族人與祖靈的關係,讓人們獲得平安,作物也能豐收。

https://open.firstory.me/user/cl10ptawz00yg0h4ebxo6h44c/comments

Powered by Firstory Hosting